Εσύ και το ποίημα

Έρχεσαι και ξανάρχεσαι σ’ αυτή την αίθουσα
τόσο γυμνή που σε κοιτάζουν όλοι
Βασανίζεις τα καθίσματα
σα να βασανίζεις τον ένοχο
Σου λέω να πνίξεις μέσα σου αυτά τα άγρια πουλιά
μα εσύ τα λευτερώνεις.
Γίνεσαι μαύρη από τη λύπη σου
κι έρχεσαι εδώ.
Από καιρό έρχεσαι και ξανάρχεσαι.
Τα γόνατά σου αστράφτουν μέσα στην αίθουσα.
Σου πλένω με τα δάκρυά μου
τα χέρια και τις μασχάλες.
Σου πλένω τα πόδια ως τα βουνά.
Σου χαρίζω την πιο ζεστή μου φωνή για να ντυθείς.
Μα εσύ φεύγεις
όπως ήρθες
γυμνή
για να υπάρχει πάντα ένα Ποίημα
να λέει για σένα
Συλλογή: Η νύχτα και η αντίστιξη, Συλλογή Ι,1951-1964,Εκδ.Ερμής 1990
Περί προσώπου
Τι σκέφτεσαι;
Τι σκάβεις συνέχεια το πρόσωπό σου στον καθρέφτη;
όπως η μέρα φεύγει ή κάποτε
στη μνήμη ακούς τον ήχο των παρωχημένων.
Τόσα χρόνια περπατάς, ονειρεύεσαι στο ίδιο κορμί.
Στο ίδιο σκοτάδι τη νύχτα χωνεύεις. Μα απόψε,
τα σημάδια που ψάχνεις και βρίσκεις,
απ΄ το πρόσωπο πέφτει ο ασβέστης
και το πρόσωπο τρίζει.
Η νύχτα και η αντίστιξη (1959)
Τάχα θα’ ρθείς;
Μια νύχτα Ελένη τάχα θα σε συναντήσω,
όταν ο χρόνος θα ‘ναι ακίνητος από τα θαύματα,
στεφανωμένη υποταγή κι ανάσταση τρεμάμενη;
Μες στην πελώρια πόλη του ύπνου θα συναντηθούμε
σάμπως σε μια αυτοκρατορία νεκρών ποιητών
κατάμεστη από σταλαχτίτες-ποιήματα
και τάχα θα μιλήσουμε θα κοιταχτούμε
λουλουδισμένοι κι άφωνοι με τη χωμάτινη καρδιά
να ζωντανεύει και να γίνεται
ξανά ένα ρόδο πορφυρό ξανά μια πυρκαγιά απαράμιλλη
τάχα θα σμίξουμε άλλη μια φορά
μια νύχτα που η σιωπή θα ‘ναι μια απέραντη σιωπή
εγώ γεμάτος διάστημα
εσύ γεμάτη μ’ άστρα
πάντα άφθαρτη παρθένα ανέγγιχτη
μεταρσιωμένη;

*Από τη συλλογή “Ελένη’ (1957)
**[πηγή: Τάκης Σινόπουλος, Συλλογή Ι. 1951-1964, Ερμής, Αθήνα 31990, σ. 151-152]

ΜΑΡΙΑ
‘Εξω από το παράθυρο έλαμπε το πέλαγος.
Θα τρελλαθώ αν χαθεί το πέλαγος, είπε η Μαρία.
‘Εκρυβε με τα χέρια τη γυμνότητα,
παράφορη, γυρίζοντας
με μια τρομαχτικήν απόγνωση σ’ όλα τα κέντρα,
σ’ όλους τους κινηματογράφους της πρωτεύουσας.
Τον γύρευε. Ρωτούσε τους πορτιέρηδες επίμονα.
Παραξενεύονταν που δεν τον είχε ιδεί κανείς.
Πού νάναι; πού είναι; πες μου τώρα, πες μου εσύ.
Πάντα γυμνή, τόσο άμυαλη. Και ξάφνου
μέσα στο φως: Λευτέρη! φώναξε
κι όρμησε πάνω του.
Μα εκείνος
είταν βουβός, πολύ βουβός, ένας χαμένος
ίσκιος. Και την έσυρε. Και πέθαναν.
Τους πήρε το τιμόνι στον κατήφορο, τους τσάκισε
τα κόκκαλα και τα νεφρά. Πολύν καιρό
κατόπι μας βασάνισε η ψυχή τους.

ΝΤΟΑΝΑ
Τσακίζεις τοῦτο τὸ κλαδί, τσακίζεις τ’ ἄλλο,
μὰ τὸ νερὸ ποὺ γύρευες δὲν εἶναι ἐδῶ.
Περνᾶς τὰ χώματα, περνᾶς τὶς πέτρες,
μὰ δὲ θὰ βρεῖς τ’ ἄσπρο ποτάμι.
Ξέρες μονάχα κι’ ἄμμους κι’ ἐρημιά,
θάμνα στὸν ἥλιο κόκκινα,
κορμοὺς καὶ βράχια κόκκινα,
πιὸ πέρα σίδερα καὶ ξύλα. Φώναξε.
θ’ ἀκούσουν τὴ φωνή σου καὶ θ’ ἀποκριθοῦν
μ’ ὅμοια φωνή. Μὰ δὲ θυμοῦνται πιὰ
πότε ἦρθαν, τί γυρεύουνε
σ’ αὐτὸ τὸ πέρασμα
τὸ σκοτεινό.
Μὴν προχωρήσεις.
Θὰ σὲ ρημάξει ἡ σκόνη, θὰ σὲ καταπιεῖ,
καὶ μὴ φωνάξεις.
Ἔτσι, μέσα στὸ φῶς τ’ ἀπέραντο τ’ ἄσπρο ποτάμι
δὲ θἄρθει, πρόσμενε, ποτὲ δὲ θἄρθει
τ’ ἄσπρο ποτάμι,
τ’ ἄσπρο ποτάμι.
ΑΝ
Απ’ το πρωί ο άνεμος ξεκάρφωνε τον ουρανό.
Απ’ το πρωί ο ήλιος κάπνιζε
ανάμεσα στα ερείπια.
Αν το πρόσωπό σου, το πρόσωπο ασπίδα. Και το σύν-
νεφο εκείνο κι ο τόπος τοπίο, και τα μάτια σου στρέ-
φοντας ξαφνικά δεν είχαν σκοτώσει την εικόνα που
κοίταζαν λίγο πιο πριν.
Αν το χέρι σου ήταν.
Αν τα μάτια σου.
Αν το χέρι σου.
Αν η λέξη που πήγες να πεις.
Λοιπόν όλη τη μέρα ο άνεμος.
Όλη τη νύχτα οι στάχτες της φωτιάς σου.

*Τα ποιήματα του Τάκη Σινόπουλου για την Ειρήνη Παπά.
(Πηγή: αφιέρωμα στον Τάκη Σινόπουλο,στο ιστολόγιο:pyroessa-artemusica.blogspot.com,arte,poesia e musica

1.Irene Papas-“Love invicible” Antigone Sophocles
“Έρωτα ακαταμάχητε εσύ που ξενυχτίζεις
στου κοριτσιού τα μάγουλα, εσύ που αιχμαλωτίζεις
ως και τον πλούσιο άνθρωπο, και στις καλύβες μπαίνεις,
και θάλασσα διαβαίνεις και θάλασσα περνάς!
Κι ούτε κανείς αθάνατος εγλύτωσε από σένα
ούτ΄ άνθρωπον εφήμερο δεν άφησες κανένα.
Εσύ που είσαι το λούλουδο ζωής τυραννισμένης
εσύ που ξετρελένεις εκείνον που κρατάς!
Εσύ και δίκαιον άνθρωπο σπρώχνεις στην αδικία
εσύ και τώρα εσήκωσες τέτοια φιλονικία.
Κι ο πόθος κόρης όμορφης πιά βασιλεύει ακόμη
παρά οι μεγάλοι νόμοι που εδώσαν οι θεοί.
Μα τώρα και ΄γώ σπρώχνομαι τους νόμους να πατήσω
και δεν μπορώ, αυτά βλέποντας, τα δάκρυα να κρατήσω
όταν θωρώ τη δύστυχη εδώ, την Αντιγόνη,
στο στρώμα να σημώνη, που όλους θα μας δεχτεί…”

«… Ο συγκινητικότερος ύμνος στον έρωτα που έχει ακουστεί. Απόσπασμα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή Στο τρίτο στάσιμο ο χορός εξυμνεί την παντοδυναμία του έρωτα μέσα στη τραγικότητα της σύγκρουσης του εθιμικού δικαίου με τον νόμο, κατά το πνεύμα της τραγωδίας». Σε απόδοση του Κωνσταντίνου Μάνου
Αντιγόνη – ταινία σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβέλλα 1961.

Ως Αντιγόνη η Ειρήνη Παπά μαζί με τον Μάνο Κατράκη ως Κρέοντα.
Αντιγόνη-Σοφοκλής ,Τραγωδία
Η Αντιγόνη είναι το δεύτερο από τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή. Το δίδαξε, το 442 π.Χ., κερδίζοντας την πρώτη νίκη. Στη νεότερη εποχή από τον μύθο της Αντιγόνης εμπνεύστηκαν αρκετοί ξένοι συγγραφείς. Ενδεικτικά αναφέρονται οι σύγχρονοι Ζ. Ανούιγ, Μ. Μπρεχτ. Ο Άρης Αλεξάνδρου στο «Έξω απ’τα δόντια» (εκδ.Βέργος 1977) συνέγραψε το θεατρικό του έργο «Αντιγόνη», θεμέλιο λίθο του μυθιστορήματός του «το Κιβώτιο».
2.Ειρήνη Παπά-So cos’e-1970 Βραδιάζει/στίχοι: Δημήτρης Χριστοδούλου μουσική: Μίκης Θεοδωράκης,τραγουδά η Ειρήνη Παπά
Στα ιταλικά, στίχοι της: Audrey Norah Stainton/το τραγούδι με “φωτογραφίες” της Ειρήνης Παππά.
3.Ήταν ένα ποίημα-Σαβίνα Γιαννάτου/Τάκης Σινόπουλος